Ενεργειακή Πολιτική

Το τετράπτυχο ασφαλή, επαρκή οικονομικά προσιτή και καθαρή παροχή ενέργειας για την ικανοποίηση των ενεργειακών αναγκών της χώρας, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ενεργειακής πολιτικής της Κύπρου.

Σε συνάφεια και με τις σχετικές Ευρωπαϊκές πολιτικές, η κυβέρνηση μεριμνά για τη διασφάλιση της ασφαλούς τροφοδοσίας της ενεργειακής αγοράς με ποιοτικά προϊόντα σε προσιτές τιμές, την απελευθέρωση των αγορών ενέργειας και την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας. Μέσω της Υπηρεσίας Ενέργειας ενθαρρύνεται η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας στο πλαίσιο της ενίσχυσης της αειφορίας. Σημαντικό καθήκον της Υπηρεσίας Ενέργειας αποτελεί και η ενδυνάμωση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής.

Έρευνες για εξεύρεση υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ

Στοχεύοντας στην ενδυνάμωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, στην ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας καθώς και στη θωράκιση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας, τα τελευταία χρόνια, η Κυπριακή Δημοκρατία, αναπτύσσει συστηματικά δράσεις έρευνας, αξιολόγησης και αξιοποίησης του ορυκτού ενεργειακού δυναμικού που πιθανόν να βρίσκεται εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της.
Κατά την χρονική περίοδο 2006-2009 το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, σε συνεργασία με τη Νορβηγική εταιρεία PGS, πραγματοποίησε μια σειρά από σεισμικές έρευνες στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, όπου συνολικά συλλέχθηκαν 19.000 χιλιόμετρα δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων και 659 τετραγωνικά χιλιόμετρα τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων.

Στο πλαίσιο του 1ου Γύρου Αδειοδοτήσεων που διεξάχθηκε το 2007, χορηγήθηκε τον Οκτώβριο του 2008 μια Έρευνα Άδειας Υδρογονανθράκων για το ερευνητικό τεμάχιο αρ.12 στην αμερικανικών συμφερόντων εταιρεία Noble Energy International Ltd. Κατά την εκτέλεση του ερευνητικού προγράμματος της πιο πάνω εταιρείας και μετά το πέρας των εργασιών ανόρυξης της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης εντός του τεμαχίου αρ.12, ανακοινώθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2011 η ανακάλυψη κοιτάσματος φυσικού αερίου σε όγκο που εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ των πέντε και οκτώ τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών, με μέσο όρο τα εφτά τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια.

Ο 2ος Γύρος Αδειοδότησης Υδρογονανθράκων ανακοινώθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2012. Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες θα έχουν στη διάθεσή τους 90 ημέρες για να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους, ενώ εκτιμάται ότι οι νέες άδειες έρευνας υδρογονανθράκων θα χορηγηθούν στις επιλεχθείσες εταιρείες πριν το τέλος το τρέχοντος έτους.

Στα πλαίσια της εκμετάλλευσης των εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, εξετάζεται η πιθανότητα εγκατάστασης αγωγών για τη μεταφορά του στην Κύπρο, και στη συνέχεια η διανομή στα σημεία χρήσης του, καθώς και η δημιουργία υποδομής για την υγροποίηση του φυσικού αερίου για σκοπούς εξαγωγή του.

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Η Οδηγία 2009/28/ΕΚ για την προώθηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ), θέτει στην Κυπριακή Δημοκρατία εθνικό υποχρεωτικό στόχο 13% ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση της χώρας μέχρι το 2020. Πρόσθετα με τον πιο πάνω στόχο, ποσοστό τουλάχιστον 10% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στις μεταφορές κάθε κράτους μέλους πρέπει μέχρι το 2020, να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα προώθησης των ΑΠΕ είναι τα Σχέδια παροχής οικονομικών κινήτρων για ενθάρρυνση τέτοιων επενδύσεων που λειτουργούν από το 2004. Προς το σκοπό αυτό από το Φεβρουάριο του 2004 μέχρι το Δεκέμβριο του 2011 παραχωρήθηκαν υπό μορφή χορηγίας ή/και επιδότησης γύρω στα €79.3 εκατ. σε πέραν των 46100 δικαιούχων.

Τα μέτρα και οι πολιτικές της Κυπριακής Δημοκρατίας φαίνεται να ξεκίνησαν να αποδίδουν καρπούς αφού με βάση τη μεθοδολογία υπολογισμού της Οδηγίας 2009/28/ΕΚ και την ονομαστική παρέκκλιση της Κύπρου για ανώτατο όριο της κατανάλωσης στις αερομεταφορές, η Κυπριακή Δημοκρατία με μερίδιο 5,85% ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας το 2010 έχει ξεπεράσει την ενδεικτική ενδιάμεση πορεία για την περίοδο 2011-2012 η οποία είχε καθοριστεί στο 4,92% και βρίσκεται πολύ κοντά στην υλοποίηση της ενδεικτικής πορείας για την περίοδο 2013-
2014. Πρόσθετα, με μερίδιο ΑΠΕ 2% στην ακαθάριστη κατανάλωση των μεταφορών για το 2010, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει σχεδόν πετύχει τον ενδεικτικό στόχο για 2,2% μερίδιο ΑΠΕ. Το μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρισμού το 2010 ήταν 1,4%.

Εξοικονόμηση Ενέργειας και Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων

Ο κλάδος της εξοικονόμησης ενέργειας έχει την ευθύνη εφαρμογής της Οδηγίας 2010/30/ΕΚ η οποία αφορά την ενεργειακή σήμανση των συνδεόμενων με την ενέργεια προϊόντων, της Οδηγίας 2004/08/ΕΚ αναφορικά με την Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας, της Οδηγίας 2006/32/ΕΚ αναφορικά με την ενεργειακή απόδοση κατά την Τελική Χρήση και τις Ενεργειακές Υπηρεσίες καθώς και των Ευρωπαϊκών Κανονισμών 1222/2009/EK (σχετικά με τη σήμανση των ελαστικών επισώτρων) και 756/2008/EK (σχετικά με τη σήμανση Energy Star). Επίσης έχει την ευθύνη εκπόνησης των εθνικών σχεδίων δράσης για την ενεργειακή απόδοση και παρακολούθησης των εθνικών στόχων για την εξοικονόμηση ενέργειας. Επιπλέον υλοποιεί σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ενέργεια καθώς και δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε σχολεία, στο δημόσιο τομέα και σε άλλους τομείς. Για την υλοποίηση μέτρων στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας, το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού λειτουργεί Σχέδια Χορηγιών για Φυσικά και Νομικά Πρόσωπα. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στις ιστοσελίδες www.mcit.gov.cy, www.cie.org.cy

Κέντρο Εφαρμογών Ενέργειας

Το Εργαστήριο Εφαρμογών Ενέργειας (www.aelab.gov.cy) είναι εξειδικευμένο στη διενέργεια δοκιμών σε ηλιακά θερμικά συστήματα σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΝ12975 και ΕΝ12976. Το εργαστήριο είναι διαπιστευμένο με βάση το πρότυπο ΕΝ17025 και προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες σε κυπριακές και ξένες βιομηχανίες ηλιακών θερμικών συστημάτων. Σκοπός του εργαστηρίου είναι η αύξηση της συνεισφοράς των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της Κύπρου με τη βελτιστοποίηση των ηλιακών συστημάτων.

Τομέας Πετρελαιοειδών

Βασικοί άξονες του τομέα είναι ο έλεγχος της ποιότητας των πετρελαιοειδών και καυσίμων που διατίθενται στην κυπριακή αγορά, η παρακολούθηση των τιμών των πετρελαιοειδών και η ενημέρωση της Ε.Ε. και άλλων κρατικών φορέων, η εφαρμογή της πολιτικής της Ε.Ε. για τα βιοκαύσιμα και η περαιτέρω προώθηση της χρήσης τους στην Κύπρο, ο συντονισμός των ενεργειών για διατήρηση εθνικών αποθεμάτων πετρελαιοειδών και η αντιμετώπιση τυχών προβλημάτων εφοδιασμού με συμβατικές μορφές ενέργειας, καθώς και η ετοιμασία ετήσιου ισοζυγίου ενέργειας της Κύπρου.

Απελευθέρωση της Αγοράς Ενέργειας

Προς συμμόρφωση με σχετική δέσμευση μας έναντι της Ε.Ε. το ποσοστό της απελευθερωμένης αγοράς αυξήθηκε από 35% σε 65%, από 1/1/2009, με αποτέλεσμα επιλέγοντες καταναλωτές (αυτοί που μπορούν να επιλέξουν τον προμηθευτή τους) να είναι όλοι οι μη οικιακοί καταναλωτές. Σε δεύτερο στάδιο, το οποίο ξεκινά από 1/1/2014, θα υπάρξει πλήρης ελευθεροποίηση της Αγοράς και επιλέγοντες καταναλωτές θα είναι όλοι ανεξαιρέτως οι καταναλωτές. Απώτερος σκοπός της ελευθεροποίησης της Αγοράς Ηλεκτρισμού είναι η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές σε ανταγωνιστικές τιμές, με παράλληλη βελτίωση των παρεχόμενων προς αυτούς υπηρεσιών.

Τομέας Βιομηχανία και Περιβάλλον

O τομέας «Βιομηχανία και Περιβάλλον» της Υπηρεσίας Ενέργειας, έχει ως σκοπό, την ανάπτυξη της βιομηχανίας παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος, μέσα στα πλαίσια των σύγχρονων αντιλήψεων για αειφόρο οικονομική και βιομηχανική ανάπτυξη. Τα θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του τομέα αφορούν μεταξύ άλλων την Οδηγία για τον Οικολογικό Σχεδιασμό των προϊόντων που συνδέονται με την ενέργεια, τη διαχείριση των αποβλήτων στις μαρίνες και γενικότερα την παρακολούθηση θεμάτων βιομηχανικής ρύπανσης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στις ιστοσελίδες: www.mcit.gov.cy, www.cea.org.cy